Otrzymuj aktualizacje w czasie rzeczywistym bezpośrednio na swoim urządzeniu, zasubskrybuj teraz.
Żywienie przy niedoczynności tarczycy
Żywienie przy niedoczynności tarczycy powinno się opierać na zasadach racjonalnego odżywiania z dostosowaniem do indywidualnych potrzeb organizmu. Produkty spożywcze wykorzystywane w diecie powinny być niskoprzetworzone. Błonnik pokarmowy zawarty w tych produktach będzie wspomagał często spowolnioną perystaltykę jelit. W diecie powinno się również zwrócić uwagę na dostarczenie odpowiedniej ilości jodu, selenu i żelaza. Te pierwiastki powinny być dostarczone tylko i wyłącznie z dietą, ponieważ suplementacja może wpłynąć niekorzystanie na pracę tarczycy. Przykładem może być dodatkowe spożywanie jodu z suplementów diety i doprowadzenie do nadmiaru tego pierwiastka w organizmie. Konsekwencją może być efekt Wolffa-Chainkoffa, który polega na zahamowaniu wytwarzania hormonów tarczycowych.
Oprócz witamin i pierwiastków należy dostarczyć odpowiednią ilość energii, białka, tłuszczów i węglowodanów. W przypadku makroskładników w diecie, przyjmują one standardowy rozkład. Białko powinno dostarczać 10-15% z energetyczności diety, tłuszcze – 25-35% a węglowodany 55-75%. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że przy zaburzeniach hormonalnych i niedoborze hormonów tarczycy zapotrzebowanie organizmu na energię jest mniejsze porównując do eutyreozy. Poniżej znajduje się propozycja Instytutu Żywności i Żywienia odnosząca się do wartości energetycznej diety dla osób z niedoczynnością tarczycy w zależności od posiadanej masy ciała.
Nie należy stosować restrykcyjnych diet, niskokalorycznych. Prowadzą bowiem do zahamowanie pracy tarczycy!!
Dlaczego warto wprowadzić modyfikacje w diecie?
Modyfikacje jadłospisu pozwalają na:
· redukcję ryzyka rozwoju chorób dietozależnych wynikających z zaburzeń funkcji tarczycy,
· zmniejszenie nasilenia stanu zapalnego,
· zwiększają efektywność stosowanej farmakoterapii oraz
· korzystnie oddziałują na samopoczucie pacjenta.
Czego dieta nie powinna zawierać?
· Substancji wolotwórczych,
· Produktów zmniejszających przyswajanie leków,
· Substancji zwiększających stan zapalny,
Substancje wolotwórcze a niedoczynność tarczycy?
Należy ograniczyć produkty wolotwórcze, czyli takie, które pośrednio mogą wpłynąć na powstanie wola tarczowego. Do tych substancji zaliczmy goitrogeny. Goitrogeny są to substancje antyodżywcze, które występują naturalnie w produktach spożywczych. Ich główną cechą jest zmniejszanie przyswajania jodu z produktów spożywczych bądź zaburzanie wchłanianie jodu przez tarczycę. Prowadzi to do zmniejszenia wytwarzania hormonów przez tarczycę, których składową jest jod. Informacja o zmniejszonej produkcji hormonów tarczowych wędruje do przysadki, która w odpowiedzi zaczyna wytwarzać TSH, hormon pobudzający pracę tarczycy. Zbyt duża ilość TSH prowadzi do rozrostu tkanki tarczycy, z której powstają wole.
Produkty spożywcze zawierające substancje wolotwórcze to: · brukselka, kapusta, kalafior, brokuł, szpinak, jarmuż, kalarepa, gorczyca, brukiew, rzepa. · cebula, czosnek, suche nasiona roślin strączkowych-bób, ciecierzyca, groch, fasola, soczewica, soja oraz orzeszki ziemne i migdały.
Większość substancji antyodżywczych można wyeliminować z produktów spożywczych poprzez gotowanie. Dlatego nie zaleca się spożywania wyżej wymienionych produktów na surowo. Podczas gotowania substancje wolotwórcze zmniejszają swoje stężenie o 30%. Poprzez mrożenie można również zmniejszyć ilość goitrogenów. Niestety w przypadku soi i produktów sojowych ani mrożenie, ani gotowanie nie wyeliminuje tych substancji. Nie zaleca się więc spożywania soi przy niedoczynności tarczycy bądź Hashimoto. Należy jednak podkreślić, że badanie naukowe nie potwierdzają zależności między spożywaniem soi a zahamowaniem produkcji hormonów tarczycowych. Dlatego dane rekomendacje trzeba rozstrzygać indywidualnie.
Produkty spożywcze zmniejszające przyswajalność lewotyroksyny.
Standardowa terapia niedoczynności tarczycy polega na farmakoterapii w postaci podaży hormonu tarczowego – lewotyroksyny. Jak każdy lek, tak i ten wchodzi w interakcje z żywnością. Należy zwrócić uwagę na pewne produkty spożywcze, które mogą zmniejszać przyswajanie lewotyroksyny. Niecałkowite przyswojenie zaleconej dawki leku będzie bowiem miało niekorzystne skutki w procesie terapeutycznym. Przestrzegaj poniższych zasad, aby zminimalizować to ryzyko:
1. Na godzinę przed i po przyjęciu leku nie pij kawy, soku grejfrutowego.
2. Na godzinę przed i po przyjęciu leki nie spożywaj produktów na bazie soi oraz z dużą zawartością błonnika pokarmowego.
3. Leki należy przyjmować na czczo na godzinę przed spożyciem śniadania.
4. Dodatek witaminy C zwiększy biodostępność lewotyroksyny.
Dieta bez glutenu i bez laktozy przy niedoczynności tarczycy?
Na ten moment brakuje rekomendacji naukowych co do stosowania diety bezglutenowej i bez laktozowej u osób z niedoczynnością tarczycy bądź towarzyszącą chorobą Hashimoto. Interwencja dotycząca eliminacji glutenu z diety może przynieść korzystne skutki tylko i wyłącznie przy potwierdzonej alergii na gluten – celiakii. Największym ryzykiem pojawienia się celiakii występują u osób z potwierdzoną chorobą Hashimoto. Co ciekawe, u osób z nietolerancją laktozy zastosowanie diety bez laktozy wpływa na obniżenie TSH. Dlatego modyfikacje żywieniowe należy wprowadzać indywidualnie, dopasowując je do potrzeb organizmu.
Dziękujemy za przeczytanie całego artykułu. Mamy nadzieję, że przyniósł on Państwu odpowiedzi na nasuwające się Państwu pytania. Jeżeli potrzebujecie Państwo więcej wiedzy w tym zakresie, zapraszamy do czytania pozostałych artykułów na naszym portalu.
Chcesz skonsultować swój przypadek z lekarzem?
Zapraszamy do kontaktu telefonicznego pod numerem przychodni 500 265 605.
Źródła:
1. K. Pastusiak i wsp. Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 4, 155–160
2. E. Zakrzewska, M. Zegan., E. Michota-Katulska, D. Szostak-Węgierek. Zalecenia dietetyczna w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto. Brom Chem Tokskol. 2015; 48(2): 117–127
3. Jarosz M, Stolińska H, Wolańska D. Żywienie w niedoczynności tarczycy. PZWL, Warszawa 2016: Warszawa
4. Luo J, Hendryx M, Dinh P, et al. Association of Iodine and Iron with Thyroid Function. Biol Trace Elem Res. 2017; 179(1): 38–44
5. D’Adamo CR, Sahin A. Soy foods and supplementation: a review of commonly perceived health benefits and risks. Altern Ther Health Med. 2014; 20 Suppl 1: 39–51
6. Skelin M, Lucijanić T, Amidžić Klarić D, et al. Factors Affecting Gastrointestinal Absorption of Levothyroxine: A Review. Clin Ther. 2017; 39(2): 378–403
7. Asik M, Gunes F, Binnetoglu E, et al. Decrease in TSH levels after lactose restriction in Hashimoto’s thyroiditis patients with lactose intolerance. Endocrine. 2014