Otrzymuj aktualizacje w czasie rzeczywistym bezpośrednio na swoim urządzeniu, zasubskrybuj teraz.
Czy cukier szkodzi? Przecież wszyscy wiedzą, że tak. Powoduje otyłość, cukrzycę i inne choroby. Dzięki edukacji jesteśmy coraz bardziej świadomi, a nawet ograniczamy słodzenie kawy i herbaty, bo wiemy, że te łyżeczki cukru nie działają dobroczynnie dla zdrowia. Jednak mało z nas wie, że nie tylko słodycze zawierają w sobie cukier prosty. Producenci produktów spożywczych, aby przyciągnąć konsumenta do zakupu żywności dodają składniki, które są przyjemne dla kubków smakowych takie jak np. cukier.
Według danych GUS w 2017 r. spożycie cukru na 1 mieszkańca Polski wyniosło 44,5 kg. W ciągu dnia przeciętna osoba dostarcza 122 gramy cukru, czyli aż 30 łyżeczek. Są to największe ilości jedzonego cukru od czasu gromadzenia danych i prowadzenia statystyk. Z roku na rok następuje wzrost spożycia cukru, pomimo, że spada ilość kupowanego cukru stołowego. Zatem cukry proste muszą być dostarczane z zupełnie innych produktów niż z cukierniczki leżącej na stole. Według GUS-u w większości są to napoje kolorowe, gazowane, soki i tzw. energetyki oraz produkty spożywcze pozornie wyglądające na zdrowe.
Jakie produkty zawierają ukryty cukier?
Niestety cukier dodany znajdziemy w wielu produktach, które spożywamy na co dzień. Najbardziej szokujące jest to, że często nie mamy świadomości, że cukier dodawany jest do chleba, jogurtów owocowych, makaronów, sosów, serków, przypraw czy produktów mięsnych takich jak wędliny, pasztety, kiełbasy. Oprócz tego, że w tych produktach znajdziemy cukier dodatkowo często jest on ukryty pod inną nazwą.
Pod jakimi nazwami kryje się cukier?
W tabeli znajduje się kilka nazw pod którymi możecie znaleźć cukier. W rzeczywistości jest ich znacznie więcej. Warto więc czytać etykiety i porównywać ze sobą produkty.
| Daktyle | Dekstryny | Dekstroza syrop kukurydziany | Fruktoza |
| Galaktoza | Glukoza | Złoty syrop | Karmel |
| Karob | Laktoza | Maltodekstryna | Maltoza |
| Melasa | Miód | Syrop glukozowo-fruktozowy | Słód jęczmienny |
| Sok owocowy | Sucanat | Syrop cukru inwertowanego | Polidekstroza |
| Surowy cukier | Syrop kukurydziany | Zagęszczony sok owocowy z koncentratu | Syrop z sorgo |
| Syrop klonowy | Nektar z agawy | Zagęszczony (odparowany) sok jabłkowy | Dekstroza |
Cukier i jego popularne zamienniki?
Warto obalić jeszcze jeden mit żywieniowy, który z prawdą ma niewiele wspólnego. W obiegowej opinii cukier brązowy jest zdrowszy od białego. Biały cukier, który najczęściej gości w naszym domu jest produkowany z buraków cukrowych i podczas procesu rafinacji (oczyszczania) pozbawiany jest wszelkich zanieczyszczeń i zostaje oddzielony od melasy. Cukier brązowy jest zazwyczaj cukrem białym wymieszanym właśnie z tą melasą, która nadaje brązowego koloru bądź może być to również cukier, który nie został poddany procesowi rafinacji. Za to cukier trzcinowy? Po prostu pochodzi z innego surowca – trzciny cukrowej, a pod względem zdrowotnym i odżywczym nie różnie się od białego czy brązowego cukru.
Zamiast szukać zamienników cukru warto pomyśleć czy inne produkty nie zawierają go więcej niż ilości, które dodajemy do herbaty. Bycie świadomym żywieniowo jest pożądaną cechą w dzisiejszych czasach, a najprostszą taktykę, którą możemy obrać to spożywanie żywności jak najmniej przetworzonej. Wybieranie jogurtu naturalnego zamiast jogurtu owocowego czy wybór wody do picia zamiast kolorowych napojów.
Źródła:
- Cukier, otyłość – konsekwencje. Przegląd literatury, szacunki dla Polski, Departament Analiz i Strategii, Narodowy Fundusz Zdrowia, 2019.
- L. Jarosławski, R. Zielonka, Karmel a kształtowanie brązowej barwy żywności, Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego 2017 t. 72 nr 3
- Kimber L. Stanhope, Sugar consumption, metabolic disease and obesity: The state of the controversy, Crit Rev Clin Lab Sci. 2016 Feb; 53(1): 52–67.
- Fidler N., Braegger C., et al. (2017). Sugar in Infants, Children and Adolescents: A Position Paper of the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Committee on Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2017, 65(6):681-696